x kromozomu inaktivasyonu ne demek?

X kromozomu inaktivasyonu, dişi bireylerde bulunan iki X kromozomundan birinin etkinleştirilmesi ve diğerinin pasifleştirilmesi işlemidir. Bu mekanizma, dişilerin iki katı X kromozomu genetik materyalini yönetilebilir hale getirir.

X kromozomu inaktivasyonu, erken embriyo gelişimi sırasında gerçekleşir. Bu süreçte, her hücre ya anneden ya da babadan gelen X kromozomunu inaktif hale getirir. İnaktif X kromozomu, kompakt bir yapıya dönüşür ve büyük ölçüde sessizleşir.

Bu inaktivasyon süreci, yaşlanma ve hastalıkta önemli bir rol oynar. X kromozomu üzerindeki genlerin birçoğu vücuttaki farklı hücreler arasında farklı şekillerde ifade edilir. X inaktivasyonu, her hücrenin aynı X kromozomunun inaktif olmasını sağlayarak gen ekspresyonunun düzenlenmesini sağlar.

Ancak, bazı hücrelerde, inaktif X kromozomunda bulunan bazı genler hala aktif durumda kalabilir. Bu durum, bazı hastalıkları (örneğin, X’e bağlı kalıtsal hastalıklar) etkileyebilir veya belirleyebilir.